การประชุม 2 สภาของจีน ประกอบด้วย สภาประชาชนแห่งชาติ และสภาปรึกษาการเมืองแห่งชาติ สื่อมวลชนและประชาชนส่วนใหญ่ให้ความสนใจกับสภาประชาชนแห่งชาติมากกว่า แต่สภาปรึกษาการเมืองแห่งชาติ มีบทบาทสำคัญที่แสดงว่าจีนไม่ได้ปกครองโดยพรรคการเมืองพรรคเดียว
สิ่งที่หลายคนเข้าใจผิดเกี่ยวกับการประชุม 2 สภามากที่สุด คือ จีนปกครองโดยพรรคคอมมิวนิสต์พรรคเดียวเท่านั้น และสภาปรึกษาการเมืองเป็นเหมือน “ที่ปรึกษา” ที่ไม่มีอำนาจในการตัดสินใจ
แต่ความเป็นจริงแล้ว จีนปกครองโดยการนำของพรรคคอมมิวนิสต์ และยังมีกลุ่มการเมืองประชาธิปไตยอีก 8 พรรคที่เป็น “แนวร่วม” นอกจากนี้ ยังมีกลุ่มชาติพันธุ์ และผู้แทนภาคส่วนต่างๆ อีกด้วย สภาปรึกษาการเมืองแห่งชาติเป็นเวทีที่ผู้แทนที่หลากหลายเหล่านี้นำเสนอความคิดเห็นต่อการบริหารราชการแผ่นดิน
สภาปรึกษาการเมือง มีประวัติศาสตร์มาตั้งแต่การสถาปนาสาธารณรัฐประชาชนจีน โดยประธานเหมา เจ๋อตง ได้จัดตั้งสภาปรึกษาการเมือง เพื่อรวบรวมประชาชนจากกลุ่มต่างๆ เข้ามาร่วมกันก่อร่างสร้างชาติจีน สภาปรึกษาการเมืองจึงไม่เหมือนกับที่ปรึกษาของบริษัทหรือหน่วยงานต่างๆ ที่ให้ความเห็นอย่างเดียว ไม่ได้มีอำนาจอะไร ในภาษาจีนสภานี้เรียกว่า “เจิ้งจื้อเสียซังหุ้ยอี้” 政治协商会议 อาจแปลว่า หารือ เจรจาไกล่เกลี่ย ไม่ใช่ที่ปรึกษาแบบที่คนส่วนใหญ่เข้าใจ ที่ภาษาจีนใช้คำว่า “กู้เวิ่น” 顾问
คุณชุย อี๋เหมิง ผู้สื่อข่าวภาคภาษาไทย สถานีวิทยุและโทรทัศน์กลางแห่งประเทศจีน ได้รายงานข่าวการประชุมสภาปรึกษาการเมืองในปี 2019 และ 2022 อธิบายว่า สภาปรึกษาการเมืองเป็นองค์กรของกลุ่มแนวร่วมผู้รักชาติจีน มีบทบาทให้ข้อเสนอแนะทางการเมือง ตรวจสอบประชาธิปไตย และมีส่วนร่วมทางการเมืองด้วย
ผู้สื่อข่าวชาวจีนบอกว่า ประธานาธิบดีสี จิ้นผิง ได้เน้นย้ำถึงประชาธิปไตยที่มีลักษณะเฉพาะของจีน สภาปรึกษาการเมืองเป็นส่วนสำคัญของกระบวนการประชาธิปไตยที่ทุกฝ่ายมีส่วนร่วม
“พรรคคอมมิวนิสต์จีนร่วมมือกับพรรคการเมืองที่หลากหลาย สภาปรึกษาการเมืองช่วยสนับสนุนสภาประชาชนแห่งชาติ เพื่อรับประกันว่าหลังจากประชาชนลงคะแนนเสียงเลือกตั้งแล้ว ยังมีสิทธิที่จะมีส่วนร่วมทางการเมืองอย่างต่อเนื่อง” คุณชุย อี๋เหมิง กล่าว
สภาปรึกษาการเมืองมีกรรมการร่วมกว่า 2,000 คน แบ่งเป็น 34 ภาคส่วน จากทั้งกลุ่มชาติพันธุ์ กลุ่มวิชาชีพ ภาคธุรกิจ และแนวร่วมต่างๆ รวมทั้งผู้ที่ไม่ได้เป็นสมาชิกของพรรคคอมมิวนิสต์จีนด้วย
ถ้าติดตามข่าวของประเทศจีนจะเห็นว่า สมาชิกสภาปรึกษาการเมือง เวลามาประชุมสภาจะสวมชุดของกลุ่มชาติพันธุ์ต่างๆ และก็ยังมีตัวแทนของสตรี ผู้นำศาสนา ตัวแทนชาวจีนในต่างประเทศ องค์กรทางสังคม ตัวแทนภาคธุรกิจ นักวิทยาศาสตร์ นักวิชาการ และยังมีดาราหลายคน รวมทั้งผู้ที่มีชื่อเสียงในโลกออนไลน์ได้เป็นสมาชิกสภาปรึกษาการเมืองด้วย
คณะกรรมการสภาปรึกษาการเมืองแห่งชาติชุดที่ 14 ที่ได้รับเลือกเมื่อวันที่ 10 มีนาคม มีนายหวัง ฮู่หนิง เป็นประธานสภาฯ และมีรองประธานอีก 23 คน ซึ่งเป็นสมาชิกพรรคคอมมิวนิสต์จีน 11 คน บุคคลนอกพรรคคอมมิวนิสต์จีน 12 คน ผู้แทนชนกลุ่มน้อย 4 คน และสตรี 4 คน แสดงถึงการมีส่วนร่วมทางการเมืองที่หลากหลาย
คุณโจว ฝูจื้อ บรรณาธิการและรองผู้อำนวยการฝ่ายข่าวหนังสือพิมพ์ “ถวนเจี๋ย” กล่าวว่า หนังสือพิมพ์ถวนเจี๋ยเป็นสื่อหลักของกลุ่มการเมืองประชาธิปไตย จึงให้ความสำคัญกับข่าวการประชุมสภาปรึกษาการเมืองแห่งชาติอย่างมาก เพราะสภาปรึกษาการเมืองแห่งชาติเป็นเวทีสำคัญทางการเมืองของกลุ่ม “แนวร่วม” ที่เสนอความคิดเห็นให้รัฐบาลจีนและพรรคคอมมิวนิสต์นำไปใช้ในการบริหารประเทศ
คุณโจว ฝูจื้อ ได้รายงานข่าวการประชุมสภาปรึกษาการเมืองแห่งชาติมาต่อเนื่อง 13 ปี รู้สึกว่าทุกครั้งเป็นโอกาสที่มีค่า และได้รับประสบการณ์ใหม่ๆ ในปีนี้ คุณโจว ฝูจื้อ ได้เข้าร่วมรายงานข่าว “ช่องทางสมาชิกสภาฯ” ครั้งแรกของสภาปรึกษาการเมืองแห่งชาติ ชุดที่ 14
เขาพูดถึงความรู้สึกว่า บรรดาผู้สื่อข่าวต่างกระตือรือร้นและเป็นมืออาชีพ ส่วนคณะสมาชิกสภาฯ ก็ตอบคำถามอย่างจริงใจ แสดงทัศนะที่น่าสนใจ ทำให้ตัวเขาเองรู้สึกว่ามีแรงบันดาลใจยิ่งขึ้นที่จะรายงานข่าวและผลิตสื่อต่างๆ
สภาปรึกษาการเมืองแห่งชาติ แสดงถึงประชาธิปไตยที่มีลักษณะเฉพาะของจีน ซึ่งเปิดโอกาสให้กลุ่มผู้แทนจากทุกชาติพันธุ์ วิชาชีพ และประชาชนในภาคส่วนต่างๆ มีส่วนร่วมในการเสนอนโยบายบริหารประเทศ ซึ่งหากเปรียบเทียบกับการเลือกตั้งในหลายประเทศแล้ว ผู้ที่มีโอกาสในการเข้าสู่รัฐสภามากกว่าคือ ตัวแทนของกลุ่มผลประโยชน์ต่างๆ ประชาธิปไตยแบบจีนรับฟังเสียงของประชาชนส่วนใหญ่ แต่ก็ไม่ละเลยเสียงของประชาชนส่วนน้อย.
